ការសិក្សាពិភពលោកដ៏ធំជាងគេបំផុត ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃពុធ ទី២៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤ បានបង្ហាញឱ្យឃើញថា មនុស្សធំពេញវ័យរស់លើភពផែនដី ចំនួនជិតមួយភាគបី មិនបញ្ចេញសកម្មភាពកាយសម្បទាគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់សុខភាពទេ។ កង្វះសកម្មភាព មិនធ្វើចលនាគ្រប់គ្រាន់ ជាប្រភពនាំឱ្យខូចសុខភាពផ្លូវកាយនិងផ្លូវចិត្ត។ នេះបើតាមអ្នកជំនាញអង្គការសុខភាពពិភពលោកដែលចាត់ទុកកំណើននៃភាពអសកម្មរបស់មនុស្សថាជាសញ្ញាអាសន្ន។
យោងតាមលទ្ធផលនៃការសិក្សាពិភពលោកដ៏ធំបំផុតរបស់ក្រុមអ្នកជំនាញសុខភាព នៅឆ្នាំ២០២២ បានបង្ហាញឱ្យឃើញថា មនុស្សធំពេញវ័យនៅលើផែនដីចំនួន ៣១,៣ភាគរយ (31.3%) ឬក៏ត្រូវជា ១,៨០០លាននាក់ មិនបានហាត់ប្រាណធ្វើចលនាបញ្ចេញសកម្មភាពរាងកាយស្របតាមអនុសាសន៍របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោកដើម្បីថែរក្សាសុខភាពទេ។
ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈប្រកាន់យកភាពស្រណុកសុខស្រួលកាន់តែច្រើនឡើងៗជាទូទៅនៅទូទាំងពិភពលោក។ កំណើននៃភាពអសកម្មបានកើនឡើង ៥ភាគរយ (5%) នៅឆ្នាំ២០២២ បើប្រៀបធៀបទៅឆ្នាំ២០១០ ទាំងនេះក៏ដោយសារតែមូលហេតុច្រើនយ៉ាង ក្នុងនោះមានការវិវត្តន៍នៃមធ្យោបាយធ្វើដំណើរដោយគ្រឿងយន្ត ការងារមិនប្រើកម្លាំង ឬក៏ការសម្រាកកម្សាន្តនៅតែមុខអេក្រង់ ឬទូរស័ព្ទ។
នៅអាស៊ី ពលរដ្ឋដែលមានកង្វះសកម្មភាពខ្លាំងជាងគេស្ថិតនៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វីកដល់ទៅ ៤៨ភាគរយ (48%) បន្ទាប់មកអាស៊ីខាងត្បូង ៤៥ភាគរយ (45%)។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកស្ពឹកស្ងៀមមិនធ្វើចលនាបំផុតនោះគឺអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម កូវ៉ែត គុយបា លីបង់ កូរ៉េខាងត្បូង ប៉ាណាម៉ា កាតា អ៊ីរ៉ាក់ ព័រទុយហ្កាល់ និងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។ ជាង ៥០ភាគរយ (50%) នៃប្រជាជនក្នុង ១០ប្រទេសនេះមានរបៀបរបបរស់នៅបែបស្រណុកជ្រុល នេះបើតាមក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវដដែលបានបន្ថែមថា និន្នាការមិនចង់បញ្ចេញកម្លាំងធ្វើចលនានឹងកើនឡើងដល់ទៅ ៣៥ភាគរយ (35%) នៅឆ្នាំ២០៣០ និងប្រែប្រួលទៅតាមភេទ ដោយប៉ះពាល់ស្ត្រីខ្លាំងជាងបុរស ហើយភាពអសកម្មកើនឡើងគួរជាទីកត់សម្គាល់ដែរទៅតាមវ័យចាប់ពីអាយុ ៦០ឆ្នាំឡើងទៅ។
សម្រាប់អ្នកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត Fiona Bull ប្រធានដេប៉ាតឺម៉ង់កាយសម្បទារបស់ភ្នាក់ងារអង្គការសុខភាពពិភពលោក លទ្ធផលនៃការសិក្សានេះគឺជាសញ្ញាប្រាប់អំពីអាសន្នសុខភាពរបស់ពិភពលោកទាំងមូល ពីព្រោះភាពអសកម្ម ឬគ្មានបញ្ចេញចលនាផ្លូវកាយជាការគំរាមកំហែងសុខភាពយ៉ាងស្ងាត់ៗបំផុត។ នាយកការិយាល័យឃោសនាសុខភាពរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក បានរម្លឹកទៀតថា ភាពស្ពឹកស្រពន់អសកម្មអាចបង្កើនគ្រោះកើតជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី២ ជំងឺមហារីកជាច្រើន ដូចជា សុដន់ ពោះវៀនធំ ព្រមទាំងវិបត្តិផ្លូវចិត្ត និងខួរក្បាលជាច្រើនទៀត។ ក្រៅអំពីផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពបុគ្គល កង្វះសកម្មភាពកាយសម្បទាក៏ជាបន្ទុកដ៏ធ្ងន់សម្រាប់ប្រព័ន្ធសុខាភិបាលទៀត។
ដើម្បីមានសុខភាពល្អ អង្គការសុខភាពពិភពលោក បានណែនាំឱ្យមនុស្សធំពេញវ័យម្នាក់ៗបញ្ចេញកម្លាំងហាត់ប្រាណធ្វើចលនាបែបល្មមៗ ដូចជា ដើរ ហែលទឹក ជិះកង់ រយៈពេលយ៉ាងហោចណាស់ ១៥០នាទីក្នុងមួយសប្តាហ៍ និង ៧៥នាទីសម្រាប់លំហាត់ប្រាណបែបបញ្ចេញកម្លាំងខ្លាំង ដូចជា រត់ ធ្វើកីឡាជាក្រុម ឬក៏ឆ្លាស់គ្នាហាត់ប្រាណល្មមៗផងខ្លាំងផង។
បើតាមអ្នកជំនាញការផ្លាស់ប្ដូរឥរិយាបថរបស់បុគ្គលមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ ត្រូវប្តូរផ្លាស់សង្គម និងបរិស្ថានក្រុងឱ្យមានភាពទាក់ទាញចង់ធ្វើកីឡាហាត់ប្រាណ ដូចជា ដើរ ឬជិះកង់ …។ល។ នាយកអង្គការសុខភាពពិភពលោក បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍អំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលនីមួយៗផ្តល់អាទិភាព និងមានវិធានការបែបក្លាហាន ពង្រឹងនយោបាយ ហិរញ្ញវត្ថុ ហ៊ានធ្វើវិនិយោគដើម្បីប្ដូរផ្លាស់និន្នាការបង្ខូចសុខភាព។
នៅលើពិភពលោកមានតែ ២២ប្រទេសប៉ុណ្ណោះ ដែលហាក់កំពុងដើរលើផ្លូវល្អ ឆ្ពោះទៅសម្រេចកម្មវត្ថុពិភពលោកដែលចង់បញ្ចុះភាពអសកម្មឱ្យបាននៅក្នុងឆ្នាំ២០៣០៕/
ប្រភព៖ RFI ខេមរភាសា / RFI Khmer