ខេត្តព្រះសីហនុ-ដោយៈ លាង សុភ័ក្ត្រ
ទូកនេសាទជាមួយឧបករណ៍សម្រាប់អូសកូនគ្រែងឈាមជាច្រើនគ្រឿង (មិនក្រោម ៥០ទូកក្នុងមួយថ្ងៃ) ត្រូវបានគេប្រទះឃើញកំពុងធ្វើសកម្មភាពអូសកូនគ្រែងឈាមយ៉ាងអនាធិបតេយ្យនៅចំនុចខុសបទ (ព្រែកទទឹង) ស្ថិតក្នុងភូមិកោះខ្យង ឃុំអូរជ្រៅ ស្រុកព្រៃនប់ ខេត្តព្រះសីហនុ។
យោងតាមប្រភពពីប្រជានេសាទភូមិកោះខ្យង បានឱ្យសារព័ត៌មានអនឡាញ “ពុទ្ធិខ្មែរ” ដឹងថា ការនេសាទអូសកូនគ្រែងឈាម (កូនគ្រែងឈាមតូចៗមិនទាន់អាចបរិភោគបាន) គឺខាងជំនាញរដ្ឋបាលជលផលហាមឃាត់ជាដាច់ខាត និងបានចាត់ចូលជាបទល្មើសនេសាទ (នេសាទខុសច្បាប់)”។ តែផ្ទុយទៅវិញ ក្នុងស្ថានភាពជាក់ស្ដែង ត្រូវបានគេសង្កេតឃើញថា រាប់ចាប់ពីថ្នាក់សង្កាត់រដ្ឋបាលជលផល ផ្នែករដ្ឋបាលជលផល និងខណ្ឌរដ្ឋបាលជលផល កំពុងតែបើកដៃឱ្យក្រុមឈ្មួញនេសាទកូនគ្រែងឈាមខុសច្បាប់យ៉ាងគឃ្លើនជាថ្នូរទៅនឹងការបង់លុយរាប់លានរៀលក្នុងមួយថ្ងៃជំនួសការបង្ក្រាប។
ប្រភពដដែលបន្តថា ក្រុមអ្នកនេសាទទូកអូសកូនគ្រែងឈាមដែលកំពុងធ្វើសកម្មភាពទាំងថ្ងៃ-ទាំងយប់ រាល់ថ្ងៃនេះគឺសុទ្ធសឹងតែមានថៅកែ (មេកញ្ចែង) ជាអ្នកសម្របសម្រួល និងរត់ការបង់លុយឱ្យជំនាញរដ្ឋបាលជលផលក្នុងខេត្តព្រះសីហនុគ្រប់គោលដៅទាំងអស់ទើបអាចចេញទូកទៅអូសកូនគ្រែងឈាមបានដោយជោគជ័យ។
ប្រភពដដែលបានបន្ថែមទៀតថា ប្រសិនបើប្រជានេសាទណា ដែលគ្មានខ្សែ-ទុយោ និងខ្នងបង្អែក និងថៅកែ (មេកញ្ចែង) កាងឱ្យទេ ពេលចេញទូកទៅអូសកូនគ្រែងឈាមម្តងៗគឺគ្មានភ័ព្វសំណាងគេចរួចពីកន្តាប់ដៃពិឃាតរបស់មន្ត្រីជលផលឡើយ។ នៅពេលដែលជំនាញរដ្ឋបាលជលផលចាប់បានត្រូវបង់លុយយ៉ាងតិចចាប់ពី ៦០ម៉ឺនរៀល ទៅជាង ១លានរៀល ឬអាចច្រើនជាងនេះទើបអាចយកទូក និងសម្ភារៈនេសាទត្រលប់មកផ្ទះវិញបាន។ ប្រសិនបើ ចង់រកនេសាទខុសច្បាប់នេះបន្តទៀត ជំនាញរដ្ឋបាលជលផលតម្រូវឱ្យបង់លុយជាមុនសិនទើបនេសាទបាន។
កូនគ្រែងឈាមដែលត្រូវបានច្បាប់ជលផលហាមឃាត់ចាប់ផ្តើមនាំចេញយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេងនាពេលយប់ ចន្លោះពី ២តោន ទៅ៥តោនក្នុងមួយយប់ ស្របពេលមន្ត្រីជំនាញរដ្ឋបាលជលផលឆ្លើយថាពុំបានដឹងរឿងនេះទេ បើទោះបីជាសកម្មភាពរែងកូនគ្រែងឈាម និងទីតាំងប្រមូលទិញកូនគ្រែងឈាមនៅមិនឆ្ងាយពីសង្កាត់រដ្ឋបាលជលផលកោះខ្យង ដែលមានមន្ត្រីប្រចាំការតំបន់នោះជាប្រចាំផងនោះ។
ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាប្រជានេសាទជាច្រើននាក់បានបង្ហាញទស្សនៈថា ខណៈរដូវកូនគ្រែងឈាមបានឈានមកដល់កាលពីអំឡុងដើមខែឧសភា និងកកើតច្រើននៅចន្លោះខែសីហា រហូតដល់ខែវិច្ឆិកា នៅតំបន់កោះខ្យង ស្ថិតក្នុងភូមិសាស្ត្រឃុំអូជ្រៅ ស្រុកព្រៃនប់ ខេត្តព្រះសីហនុ គេសង្កេតឃើញថា មានប្រជានេសាទមួយចំនួនបានងាកមកនេសាទអូសកូនគ្រែងឈាមយ៉ាងអនាធិបតេយ្យមកលក់ឱ្យឈ្មួញញក្នុងតម្លៃខ្ពស់ ចន្លោះពី ៤០,០០០ (បួនម៉ឺន) រៀល ទៅ ៦០,០០០ (ប្រាំមួយម៉ឺន) រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម ដើម្បីនាំចេញទៅលក់បន្តនៅប្រទេសវៀតណាម ដោយពុំបានខ្វាយខ្វល់ពីផលប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងតំបន់ ដែលពួកគាត់ប្រកបរបរលក្ខណៈគ្រួសារ (រាវគ្រែងឈាមដោយដៃ) ជារៀងរាល់ឆ្នាំបន្ទាប់ពីកូនគ្រែងឈាមចាប់ផ្តើមកកើតកូនក្នុងតំបន់ពយកោះខ្យងនេះ ក្នុងអំឡុងចុងខែឧសភា រហូតដល់ចុងខែកញ្ញា ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។
ប្រភពដដែលបានបន្តថា ទាក់ទិនទៅនឹងសកម្មភាពល្មើសច្បាប់នេះ ប្រសិនបើមន្ត្រីជំនាញរដ្ឋបាលជលផលចាប់ពីសង្កាត់រដ្ឋបាលជលផល ផ្នែករដ្ឋបាលជលផល និងខណ្ឌរដ្ឋបាលជលផលខេត្តព្រះសីហនុ នៅតែធ្វើមិនឃើញ មិនដឹង មិនឮ មិនចាត់វិធានការបង្ក្រាបទៀតនោះ ពិតណាស់ធនធានធម្មជាតិនៅតំបន់ពយទឹករាក់កោះខ្យងនេះនឹងវិនាសហិនហោចជាក់ជាពុំខានឡើយ។ ព្រោះកូនគ្រែងឈាមដែលត្រូវបានឈ្មួញធំៗមានឥទ្ធិពលប្រចាំតំបន់កោះខ្យងប្រមូលទិញ គឺជាប្រភេទកូនគ្រែងឈាមដែលច្បាប់ជលផលហាមឃាត់នេសាទជាដាច់ខាត ដោយសារវាមានលក្ខណៈតូចពេក គឺចាប់ពីប៉ុនជើងធូបរហូតដល់ប៉ុនចុងចង្កឹះ (កូនគ្រែងឈាម ១គីឡូក្រាម មានចំនួនចន្លោះពី ៥,០០០កូន ទៅ ១០,០០០កូន) រីឯកូនគ្រែងឈាមមានទំហំធំជាងនេះ គឺមានតម្លៃថោក ឬអាចមិនត្រូវបានទទួលទិញឡើយ ហេតុដូច្នេះហើយ តើមានសល់អ្វីទៀតបើអូសតាំងពីកូនទើបតែកកើតបែបនេះនោះ។
ប្រភពពីមន្ត្រីមូលដ្ឋានបានលើកឡើងថា “ភាពមិនប្រក្រតី នៃអំពើពុករលួយរបស់មន្ត្រីជំនាញរដ្ឋបាលជលផលជាមួយថៅកែកូនគ្រែងឈាមគឺបានត្រូវរូវគ្នាសឹងតែដុះស្លែរទៅហើយ។ ថៅកែកូនគ្រែងឈាមគឺជាឆ្នាំងបាយដ៏មានសក្តានុពលរបស់មន្ត្រីជំនាញរដ្ឋបាលជលផលគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ។ សូមបញ្ជាក់ថា កូនគ្រែងឈាមដែលប្រជានេសាទបានមកគឺយកទៅលក់បន្តឱ្យឈ្មួញ ឬមេកញ្ចែងដើម្បីយកទៅចិញ្ចឹមបន្ត និងនាំទៅលក់បន្តនៅប្រទេសវៀតណាម។
យោងតាមក្រឹត្យ-ច្បាប់ស្តីពី “ការគ្រប់គ្រងវិស័យជលផល” ត្រង់មាត្រា២៨ បានចែងថា “ការធ្វើនេសាទដោយអួនអូសក្នុងដែននេសាទសមុទ្រតាមបណ្តោយឆ្នេរដែលស្ថិតនៅក្នុងចន្លោះចាប់ពីមាត់ច្រាំងទៅទល់នឹងខ្សែបន្ទាត់ដែលមានជម្រៅទឹក ២០ម៉ែត្រ ត្រូវហាមឃាត់ជាដាច់ខាត លើកលែងតែមានការអនុញ្ញាតពិសេស តាមសំណើរបស់នាយកដ្ឋានជលផល ដើម្បីធ្វើការពិសោធន៍ស្រាវជ្រាវបច្ចេកទេស វិទ្យាសាស្ត្រនេសាទ”។
យោងមាត្រា៤១ នៃក្រឹត្យ-ច្បាប់ស្តីពី “ការគ្រប់គ្រងវិស័យ ជលផល” ចែងថា “ជនណាដែលបានបិទបាំង ឬការពារអំពើល្មើសគៃបំបាត់ប្រាក់ពិន័យ ប្រាក់ពន្ធ វិភាគទាន នេសាទ ឬ របស់តាងឆ្លៀតយកមុខងារដើម្បីប្រព្រឹត្តល្មើស ទទួលសំណូកនិងអ្នកសូក ឬអ្នកកណ្តាលក្នុងបទសូកត្រូវផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់ជាធរមាន”។
ទាក់ទិននឹងបទល្មើសខាងលើ សារព័ត៌មានអនឡាញ “ពុទ្ធិខ្មែរ” មិនអាចធ្វើការទាក់ទងសុំការបំភ្លឺពីនាយសង្កាត់រដ្ឋបាលជលផល នាយផ្នែករដ្ឋបាលជលផល និងនាយខណ្ឌរដ្ឋបាលជលផលខេត្តព្រះសីហនុបានទេនៅថ្ងៃនេះ។
បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋក្នុងមូលដ្ឋាន ពិសេសបងប្អូនប្រជានេសាទភូមិកោះខ្យង សូមសំណូមពរចំពោះលោក នេន ចំរើន ប្រធានមន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទខេត្តព្រះសីហនុ និងឯកឧត្តម វេង សាខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ មេត្តាចាត់វិធានការចំពោះមន្ត្រីរដ្ឋបាលជលផលពុករលួយមួយចំនួនដែលកំពុងទទួលលុយរាប់លានរៀលក្នុងមួយថ្ងៃពីមេកញ្ចែងនេសាទកូនគ្រែងឈាមនៅទីតាំងខាងលើថ្នូរនឹងការមិនបង្ក្រាបនៃការនេសាទកូនគ្រែងឈាមដែលច្បាប់ជលផលបានហាមឃាត់នៅតំបន់ពយទឹករាក់កោះខ្យងនេះផងទាន៕
