ខែត្រកំពង់ធំ-ដោយ: សុភ័ក្ត្រ
យោងតាមលិខិតស្នើសុំជួយអន្តរាគមន៍របស់យោធិនរម្សាយ និងពលរដ្ឋក្រីក្រ ១២គ្រួសារ បានលើកឡើងថា ខ្ញុំបាទនាងខ្ញុំជាប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ១២គ្រួសារ ពីមុនមានចំនួន ១៤គ្រួសារ មានខ្នងផ្ទះចំនួន ៥គ្រួសារ ដែលមានមនុស្សរស់នៅ និងដីមិនទាន់មានផ្ទះ ០៩គ្រួសារ ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុងភូមិថ្នល់បែក ឃុំត្រពាំងឫស្សី ស្រុកកំពង់ស្វាយ ខេត្តកំពង់ធំ។
តំណាងយោធិនរម្សាយ និងពលរដ្ឋក្រីក្រ ១២គ្រួសារ រួមមាន÷ លោក គុណ ប៊ុនថន, អ្នកស្រី ជឹម សុខន, លោក ជួន ឌឹម, អ្នកនាង សេត អន, លោក ហែម វាសនា, លោក ស្វាយ ឃិន, លោក ផាន់ រស់, លោក ជា ម៉ាន, អ្នកស្រី ហូយ គឹមលី, លោក សោម គិន, លោក សូ ផ្លិច, និងអ្នកស្រី សេង ស្រីនាង។
ប្រភពពីប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះ បានឱ្យដឹងថា ប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ០៥គ្រួសារក្នុងចំណោម ១៤គ្រួសារដែលមានខ្នងផ្ទះនៅជិតៗគ្នានោះមាន ០២គ្រួសារបានទទួលផ្ទះ និងដី រួចរាល់ហើយ។ ត្រង់ចំណុចនេះ យោធិនរម្សាយ និងពលរដ្ឋក្រីក្រទាំង ១២គ្រួសាររឹតតែមិនអស់ចិត្ត ហើយបានលើកជាចម្ងល់ថា ហេតុអ្វី ១៤គ្រួសារ ថ្នាក់លើដោះស្រាយឱ្យតែ ០២គ្រួសារ? ឬមួយមានអ្វីជាភាពមិនប្រក្រតីចំពោះដំណោះស្រាយនេះ។ ជាមួយគ្នានេះ ក្រុមគ្រួសាររងគ្រោះចំនួន ០៣គ្រួសារ ក្នុងចំណោម ០៥គ្រួសារដែលមានខ្នងផ្ទះនិងមានមនុស្សរស់នៅបានសម្តែងការហួសចិត្តជាពន់ពេក និងបានលើកឡើងពីភាពអយុត្តិធម៌ចំពោះក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគាត់។
ប្រភពដដែលបានបន្ថែមថា ពួកគាត់ទាំង ១២គ្រួសារ ត្រូវបានគេចោទថា ដើរចោលចាកចេញពីផ្ទះ និងដីអស់ហើយ ព្រមទាំងដាក់កម្លាំងយោធាចាំដេញពួកគាត់មិនឱ្យចូលទៅមើលផ្ទះ និងដីនោះទេ។ បើទោះបីជា ពួកគាត់រស់នៅលើដីនេះជាង ២៤ឆ្នាំមកហើយក្តី តែត្រូវបានគេដេញដូចសត្វធាតុ ភ្លេចប្រវត្តិតស៊ូក្នុងសង្គ្រាមនាពេលកន្លងមក។ ជាក់ស្ដែង កាលពីថ្ងៃទី០៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៧ ឯកឧត្តម សោម ស៊ុន មេបញ្ជាការតំបន់ប្រតិបត្តិការសឹករងកំពង់ធំ បានបញ្ជាឱ្យកូនចៅធ្វើរបងព័ទ្ធដី និងផ្ទះរបស់ពួកគាត់។
យោងលិខិតលេខ៦៧ ស.ជ.ណ ចុះថ្ងៃទី២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០០១ របស់សាលាខេត្តកំពង់ធំ ផ្ញើជូន ឯកឧត្តម ងួន ញ៉ិល អនុប្រធានទី២ រដ្ឋសភាជាតិ ជូនជារបាយការណ៍ស្តីពី ករណីទំនាស់ដីធ្លី នៅតំបន់សាលាហ្វឹកហ្វឺនយោធាថ្នល់បំបែក។ ក្នុងរបាយការណ៍ បានឱ្យដឹងថា នៅថ្ងៃទី២៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០០១ សាលាខេត្តកំពង់ធំ បានចាត់តាំងលោកនាយអគ្គលេខាធិការ ចុះស្រាវជ្រាវដល់កន្លែងកើតហេតុ ដោយពិនិត្យឃើញថា ប្រជាជន និងកងទ័ពរម្សាយទាំង ១៤គ្រួសារពិតជារស់នៅលើដីរបស់សាលាហ្វឹកហ្វឺនយោធាពិតមែន។ ក្នុង ១៤គ្រួសារនោះ មានមួយចំនួនរស់នៅតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣ មួយចំនួនទៀតបានរស់នៅចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៥ តរៀងមក។ នៅថ្ងៃទី៣០ ខែមករា ឆ្នាំ២០០១ សាលាខេត្តបានកោះប្រជុំគណៈកម្មការដោះស្រាយបាតុភាពដីធ្លីខេត្ត ក្រោមអធិបតីភាពលោក សោម សុផាត អភិបាលរងទី២ខេត្ត ជាប្រធានគណៈកម្មការ អញ្ជើញចូលរួមក្នុងអង្គប្រជុំនោះរួមមានៈ លោក សឺន ស័ព្ទ លោក ង៉ាង ស លោក រស់ សារីម លោក ឡេង ព្រីង និងលោក អ៊ុច វណ្ណារី មេឃុំត្រពាំងឫស្សី។ អង្គប្រជុំបានឯកភាពគ្នាលើកឡើងថា ប្រជាជន និងកងទ័ពរម្សាយទាំង ១៤គ្រួសារពិតជារស់នៅលើដីរបស់សាលាហ្វឹកហ្វឺនយោធាពិតប្រាកដមែន។
នៅថ្ងៃទី១៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០១ ក្រុមអធិការកិច្ចរបស់ក្រសួងការពារជាតិ បានចុះមកពិនិត្យ និងធ្វើការស្រាវជ្រាវដោយមានការចូលរួមពីមន្ត្រីសាលាខេត្ត សាលាស្រុក មេឃុំ មេភូមិ និងអង្គភាពយោធាខេត្តបានចុះពិនិត្យ ហើយធ្វើរបាយការណ៍ជូនក្រសួងការពារជាតិដើម្បីពិនិត្យ និងសម្រេចជាចុងក្រោយ។
យោងតាមខ្លឹមសារលិខិតរបស់ ឯកឧត្តម ងួន ញ៉ិល តំណាងរាស្ដ្រមណ្ឌលខេត្តកំពង់ធំ និងជា អនុប្រធានទី២ នៃរដ្ឋសភា ចុះថ្ងៃទី០៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០២ គោរពផ្ញើជូនសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានគូសបញ្ជាក់ថា តាំងពីឆ្នាំ១៩៧៩មកអាជ្ញាធរខេត្តបានសម្រេចទុកដីចំនួន ៩.៣០ហិកតា សម្រាប់សាងសង់សាលាហ្វឹកហ្វឺនយោធា។ មកដល់ពេលឥឡូវនេះ ដីនោះនៅទំនេរដដែល ពីព្រោះ យោធិនត្រូវបានកាត់រម្សាយជាបន្តបន្ទាប់ ហើយសាលាហ្វឹកហ្វឺនយោធាក៏ពុំចាំបាច់សាងសង់ដោយមានទ្រង់ទ្រាយធំដូចពីមុនឡើយ។
បញ្ហាដែលកើតមានបច្ចុប្បន្ននេះគឺ មេបញ្ជាការតំបន់ប្រតិបត្តិការសឹករងខេត្តកំពង់ធំចង់យកដីទាំងអស់នេះមកកាន់កាប់វិញ។ ប៉ុន្តែ នៅឆ្នាំ១៩៩៣ មានយោធិនរម្សាយ និងប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រចំនួន ១៤គ្រួសារ បានមកតាំងទីលំនៅលើដីនោះក្នុងម្នាក់ៗចំនួន ១២០០ម៉ែត្រការ៉េ (គឺទទឹង ៣០ម × ៤០ម = ១២០០ម៉ែត្រការ៉េ) ទាំង ១៤គ្រួសារ មានផ្ទៃដីសរុបចំនួន ១.៦៨ហិកតា។
ឯកឧត្តម ងួន ញ៉ិល បានលើកឡើងទៀតថា បើនិយាយតាមផ្លូវច្បាប់ដីនេះជាដីរបស់យោធាខេត្តមែនហើយ ប៉ុន្តែ បើគិតតាមស្មារតីអនុគ្រោះដល់យោធិនរម្សាយ និងប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រវិញ ខ្ញុំបាទយល់ឃើញថា គួរណាស់តែយោធាខេត្តព្រមកាត់ដីចំនួន ១.៦៨ហិកតា ជូនទៅអ្នកក្រីក្រ ហើយទុកដីចំនួន ៧.៦២ហិកតា ជូនទៅប្រតិបត្តិការសឹករងខេត្តដើម្បីកាន់កាប់ទុកជាសម្បត្តិរដ្ឋចុះ។
សូមបញ្ជាក់ថា យោងលិខិតរបស់ ឯកឧត្តម ងួន ញ៉ិល តំណាងរាស្ត្រមណ្ឌលកំពង់ធំ និងជាអនុប្រធានទី១ រដ្ឋសភា លេខ ៧០៤ រ.ដ ចុះថ្ងៃទី០៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៩ គោរពផ្ញើជូន សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា សំណើសុំសម្តេចមេត្តាអនុគ្រោះសម្រេចចុងក្រោយក្នុងការកាត់ដីសាលាហ្វឹកហ្វឺនយោធាខេត្តកំពង់ធំចំនួន ១.៦៨ហិកតា ដើម្បីចែកជូនយោធិនរម្សាយ និងប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រចំនួន ១៤គ្រួសារ។
ចំពោះបញ្ហានេះ សម្តេចតេជោ បានផ្តល់អនុសាសន៍ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ពីរចំណុច ជូនឯកឧត្តម ទៀ បាញ់ ម្តងរួចមកហើយ កាលពីថ្ងៃទី០៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០២ មកម្ល៉េះ ដោយមានចំណាររបស់សម្តេចជូនភ្ជាប់មកជាមួយ។ ប៉ុន្តែ បញ្ហានេះនៅតែដោះស្រាយពុំទាន់រួច គឺសាលាឧទ្ធរណ៍ក៏ពុំទាន់ហ៊ានសម្រេចសេចក្តីយ៉ាងណា ព្រោះនៅគិតពិចារណានៅលើចំណាររបស់សម្តេចដែលបានចែងថា “យោបល់ខ្ញុំផ្ទាល់គួរឯកភាពតាមយោបល់ ឯកឧត្តម ងួន ញ៉ិល ព្រោះបងប្អូនរស់នៅលើដីនេះរួចទៅហើយ”។ ដោយផ្អែកមូលហេតុ ៣យ៉ាង រួមមាន ÷
ទី១ ÷ បងប្អួនទាំងនេះមកតាំងទីលំនៅតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣ មកម្ល៉េះ សុទ្ធតែក្រីក្រលំបាករស់នៅទីនោះគ្រាន់បានប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតខ្លះៗ ព្រោះនៅជិតទីប្រជុំជនផ្លូវបំបែក។
ទី២ ÷ ករណីអ្នកទាំងនេះបានមករស់នៅលើដីសាលាហ្វឹកហ្វឺននេះ សុទ្ធតែត្រូវបានទទួលការអនុញ្ញាតឱ្យរស់នៅជាបណ្តោះអាសន្នតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣ ពីលោក ផឹង សានី ដែលកាលនោះលោកជានាយកសាលាហ្វឹកហ្វឺនយោធាខេត្តកំពង់ធំ ដូចសេចក្តីក្នុងសាលក្រមដែលលោក ផឹង សានី បានឆ្លើយជាសាក្សីចំពោះមុខតុលាការខេត្តរួចស្រាប់មកហើយថា “ចំពោះអ្នកដែលរស់នៅលើដីនេះរហូតដល់សព្វថ្ងៃ គឺជាអតីតទាហានសាលាហ្វឹកហ្វឺន ដែលខ្លួនជាអ្នកឱ្យរស់នៅបណ្តោះអាសន្ន”។ ទាំងនេះបញ្ជាក់ឱ្យឃើញថា ពួកគាត់មិនមែនជាប្រភេទអ្នកល្មើសចូលកាន់កាប់ដីធ្លីរដ្ឋបែបអនាធិបតេយ្យនោះទេ។
ទី៣ ÷ ទើបមកដល់ឆ្នាំ២០០១នេះហើយ បានលោកមេបញ្ជាការតំបន់ប្រតិបត្តិការសឹករងខេត្តកំពង់ធំ ធ្វើប័ណ្ណសម្គាល់សិទ្ធិកាន់កាប់អចលនវត្ថុលើដីទាំងនោះ។
អាស្រ័យហេតុនេះ គឺមានតែសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទេ ដែលមានលទ្ធភាពអនុគ្រោះកាត់ដីដែលជាសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋជូនទៅយោធិនរម្សាយ និងប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រទាំង ១៤គ្រួសារនេះ ធ្វើជាកម្មសិទ្ធិឯកជនបានស្របតាមគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន។
យោធិនរម្សាយ និងពលរដ្ឋក្រីក្រចំនួន ១២គ្រួសារ ស្នើសុំឱ្យ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុនសែន ប្រធានកាកបាទក្រហមកម្ពុជា ជួយអន្តរាគមន៍ឱ្យពួកគាត់បានកាន់កាប់ដី និងផ្ទះស្របច្បាប់ជាលក្ខណៈឯកជនតាមគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដោយក្តីអនុគ្រោះផង។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហារបស់យោធិនរំសាយ និងប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ ១២គ្រួសារនេះ កាសែត និងគេហទំព័រ “ពុទ្ធិខ្មែរ” មិនអាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺពីឯកឧត្តម សោម ស៊ុន មេបញ្ជាការតំបន់ប្រតិបត្តិការសឹករងកំពង់ធំនោះទេនៅថ្ងៃនេះ។